Συνολικές προβολές σελίδας

Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2014

Κάν' το όπως ο φιλόσοφος! Γιατί τα φιλοσοφικά δοκίμια γίνονται ανάρπαστα στις μέρες μας.

  Ο Σωκράτης, αυτός ο αρχετυπικός φιλόσοφος της αρχαίας αγοράς, ο άνθρωπος που δεν έγραψε τίποτα και δεν εξέλαβε τίποτα ως δεδομένο, είναι αυτός που θα αναζητούσες σήμερα δίπλα σου σε κάθε σου πρόβλημα. Μαζί του θα έβαζες τα ερωτήματα για το τι συμβαίνει όταν είσαι πραγματικά ερωτευμένος(Συμπόσιο), όταν αναζητάς την ουσιαστική Ψυχή (Φαίδρος), όταν αναρωτιέσαι αν υπάρχει ιδανικό πολίτευμα (Πολιτεία). Κι αυτός, σαν καλός φίλος, θα πήγαινε μαζί σου μια βόλτα μέχρι τον Πειραιά (κατέβην χτες εις Πειραιάν) για να σου δείξει ότι ενδεχομένως αγαθοί άνθρωποι υπάρχουν και μπορούν να φτιάξουν, μέσα από τον διάλογο, τις ιδανικές πολιτείες. Αρκεί να μη σταματήσουν ποτέ να αναρωτιούνται, γιατί η ζωή που παραμένει ανεξέταστη είναι πραγματικά ανυπόφορη (βίος ανεξέταστος ου βιωτός ανθρώπω).   Κάπως έτσι ο Σωκράτης θα αποδεικνυόταν αποτελεσματικότερος από τον καλύτερο φίλο, όπως αντίστοιχα κι ο Νίτσε ιδανικότερος από οποιονδήποτε ψυχοθεραπευτή. Σε στιγμές κρίσης ο φιλόσοφος άρχεται από μια εικόνα σαθρής κατάστασης ή απελπισίας για να προσφέρει τη δική του δυνατότητα αναζήτησης (ή επίλυσης). Κάτι που προφανώς εξηγεί τον βασικό λόγο που ο άνθρωπος δεν θα πάψει ποτέ να αναρωτιέται για το καλό και το κακό, την έννοια του εαυτού και του άλλου, την περίπτωση της αδυναμίας της βούλησης (η λεγόμενη «ακρασία») και τη δυνατότητα της ορθής επιλογής. Κι αν όλα αυτά φαίνονται περίτεχνα σε μια εποχή που η αμάλαγος πνευματικότητα έχει προ πολλού χαθεί, αρκεί η εικόνα ενός τρελαμένου ανθρώπου σε έναν παράλογο κόσμο για να καταλάβει κανείς γιατί απασχολεί τόσο σήμερα η φιλοσοφία. Τα φιλοσοφικά δοκίμια γίνονται ανάρπαστα, οι βασικοί κανόνες φιλοσοφίας έχουν υποκαταστήσει τα βιβλία αυτογνωσίας (self help books) και ο φιλόσοφος είναι ο νέος διαδικτυακός σταρ (βλέπε εικόνα της Σιμόν ντε Μποβουάρ ως το απόλυτο doodle της Google). Ειδικά στη χώρα μας, τα βιβλία αυτοβοήθειας μεταφράζονται αφειδώς και οι εκδοτικοί οίκοι που τόλμησαν να κυκλοφορήσουν σειρές εκλαϊκευτικής φιλοσοφίας κάνουν ήδη λόγο για ανέλπιστη επιτυχία. Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει τον κόσμο να προσφεύγει περισσότερο από ποτέ στα βιβλία εκλαϊκευτικής φιλοσοφίας; «Επειδή οι συνθήκες των ανθρώπων άλλαξαν τα τελευταία χρόνια, είναι φυσικό να αυξάνεται η ανάγκη για την αναζήτηση της αυθεντίας που θα βοηθήσει ώστε να βρεθεί ο ορθός τρόπος σκέψης ή ζωής» μας απαντάει η υπεύθυνη των εκδόσεων Μελάνι Πόπη Γκανά. Η ίδια, άλλωστε, ανέλαβε την πρωτοβουλία να καθιερώσει τη ρηξικέλευθη σειρά «Η φιλοσοφία στην καθημερινή ζωή», επειδή διέβλεψε την ανάγκη των ανθρώπων για κατανοητά και απλά βιβλία φιλοσοφίας. «Τα βιβλία που επεξηγούν με τρόπο απλό τη σκέψη των φιλοσόφων προσφέρουν σκέψεις ή προτάσεις σε πολλές αναζητήσεις ή προβλήματα. Πολλοί μου εκμυστηρεύτηκαν ότι επέστρεψαν στη μέχρι πρότινος ακατανόητη Ηθική του Σπινόζα χάρη στην Κατάκτηση της ευτυχίας του Τόμας Μπαλτάζαρ» (επίσης από το Μελάνι). Αντίστοιχα, πάλι ο εκδοτικός οίκος Πατάκη διέβλεψε πολύ νωρίς το αυξημένο ενδιαφέρον, εκδίδοντας βιβλία όπως η χαρακτηριστική Παρηγοριά της φιλοσοφίας του Αλέν ντε Μποτόν. Ο τελευταίος ήταν από τους πρώτους που καθιέρωσαν διεθνώς τη φιλοσοφία ως τέχνη μεταμόρφωσης του βίου, εκλαϊκεύοντάς την και συγκεντρώνοντας τους δικούς του θιασώτες σε συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο στο δεντροφυτεμένο υπέροχο Μπλούμσμπερι του Λονδίνου, το οποίο ονόμασε «Σχολείο της Ζωής». Όπως επισημαίνει η εκδότρια Άννα Πατάκη, εξηγώντας την επιτυχία της σειράς «Τα τελευταία χρόνια είναι σαν να ξαναγυρίζουμε στις πηγές, με βιβλία που αναδεικνύουν την ιαματική δύναμη του λόγου των μεγάλων φιλοσόφων, και όχι μόνο. Στα οποία το ζητούμενο είναι η εξοικείωση και το αίσθημα της επικοινωνίας με τις σκέψεις για τη ζωή και τα βασικά θέματά της, διαλεγμένες μέσα από το έργο μεγάλων συγγραφέων τόσο διαφορετικών όσο ο Ουάιλντ, ο Έσσε, ο Κάφκα ή ο Ρίλκε, δίπλα σε φιλοσόφους όπως ο Νίτσε, ο Σοπενχάουερ ή ο Κίρκεγκορ και ο Επίκουρος ή οι Στωικοί, που έχουν ένα κοινό, ότι αναγνωρίζονται και είναι σοφοί και ότι επιπλέον, διαβάζοντας όλοι εμείς τις σκέψεις τους, νιώθουμε πραγματικά να σταλάζει στην ψυχή μας η παρηγοριά της φιλοσοφίας».   Δεν είναι, όμως, μόνο η παρηγορητική διάσταση της φιλοσοφίας που δικαιολογεί την επιτυχία που έχει σήμερα η φιλοσοφία αλλά και η ανταπόκρισή της σε θέματα πρακτικού βίου – όπως τα οικονομικά ζητήματα ή η πολιτική. Γιατί όμως να προσφεύγουμε αρχαιόθεν στους φιλοσόφους για να μας εξηγήσουν την πρακτική διάσταση του βίου και όχι στους οικονομολόγους ή τους κοινωνιολόγους; «Οι κοινωνικές επιστήμες νομίζουν ότι κατανοούν ένα μέρος της πραγματικότητας και στη συνέχεια γενικεύουν την υποτιθέμενη γνώση τους για το σύνολο του κόσμου. Για τους οικονομολόγους, πάνω απ' όλα, είναι η οικονομία» μας δίνει τη δική του εξήγηση ο επίκουρος καθηγητής Κοινωνικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιώργος Πολίτης. «Πάρτε για παράδειγμα την ελληνική κρίση. Οι μαρξιστές λένε ότι για να σωθούμε πρέπει να στρέψουμε την οικονομία αριστερά, ενώ οι φιλελεύθεροι το αντίθετο. Κάνουν και οι δύο λάθος, γιατί το οικονομικό ναυάγιο δεν είναι αιτία του ελληνικού προβλήματος αλλά συνέπειά του. Αιτία είναι ότι η ελληνική κοινωνία έχει βουλιάξει στον παραλογισμό. Αν δεν ξεφύγει από αυτόν, όσο αριστερά και δεξιά και να πάει, τίποτα δεν τη σώζει. Αν όμως επανέλθει στη λογική, όλα θα είναι καλύτερα, ανεξάρτητα από το πόσο αριστερά ή δεξιά θα κινηθεί. Εδώ έρχεται η φιλοσοφία: κάνει τη διάγνωση, προτείνει και τη λύση». Γι' αυτό και όχι τυχαία ο ίδιος συνέγραψε το σχετικό βιβλίο Να σηκωθούμε όρθιοι, η επανάσταση της κοινής λογικής που αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Μάρτιο από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Με την άποψη της ορθολογιστικής λύσης που προσφέρει η φιλοσοφία θα συμφωνήσει και ο εκδότης του Μεταιχμίου Νώντας Παπαγεωργίου: «Στους καιρούς που διανύουμε, όπου η εσωτερική αναζήτηση έχει γίνει εντονότερη από άλλοτε, τα βιβλία αυτά έρχονται να απαντήσουν στα πιο διαχρονικά ερωτήματα της ζωής. Ποιος είμαι; Τι ξέρω; Τι πρέπει να κάνω;». Γι' αυτό και ο εκδοτικός οίκος έχει ήδη κυκλοφορήσει βιβλία όπως Τι είπε στ' αλήθεια ο Νίτσε;, Τι είπε στ' αλήθεια ο Μαρξ, ενώ τον Μάρτιο αναμένεται και η έκδοση Η περιπέτεια της φιλοσοφίας, η ζωή και η σκέψη των μεγάλων φιλοσόφων.   Γι' αυτό δεν είναι βέβαιο ότι τα εκλαϊκευτικά βιβλία εχθρεύονται τα κλασικά κείμενα των μεγάλων φιλοσόφων, όπως παραδέχεται ο Δούκας Καπάνταης, συγγραφέας (το τελευταίο βιβλίο του Η Αυτοκράτειρα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη) και ερευνητής φιλοσοφίας στην Ακαδημία Αθηνών. «Το κάθε είδος επιτελεί τον δικό του ρόλο και τραβάει όπως κάποτε οι μάγοι με τις γυάλινες σφαίρες τους. Μπορεί να τα συμβουλεύεται από καιρού εις καιρόν, να τους ρίχνει μια ματιά και να βρίσκει λύσεις. Ανέκαθεν, άλλωστε, η φιλοσοφία υπήρξε μια ατελείωτη δεξαμενή πληροφοριών και αυτό δεν είναι καθόλου αρνητικό». Στη φιλοσοφία δείχνουν επομένως να καταφεύγουν σήμερα οι άνθρωποι –από τον πιο σπουδαγμένο μέχρι τον απλό εργάτη–, όχι μόνο ως καταφύγιο ή ως τρόπο επίλυσης προβλημάτων αλλά ως πραγματική παρηγοριά. Είπαμε, ο Σωκράτης μπορεί να αποδειχθεί ο καλύτερος ψυχογιατρός αλλά και ο καλύτερος φίλος    Πηγή: www.lifo.gr-TΙΝΑ  ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ ανακτήθηκε στις 29/1/2014 από http://www.lifo.gr/mag/features/4141

Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014

Γνωμικά και αποφθέγματα για την εκπαίδευση

Αρχαία Γνωμικά
Στους γονείς οφείλομεν το ζην, στους δε διδασκάλους το ευ ζην.
Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει.
μτφρ: η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά
Άνθρωπος παιδεία κεκοσμημένος των ζώων κάλλιστον.
Αρχή πολιτείας απάσης νέων τροφά.
μτφρ: θεμέλιο κάθε πολιτείας είναι η ανατροφή των νέων
Ουδέν άλλο έχουσα ες Άδου η ψυχή έρχεται πλην της παιδείας και τροφής.
μτφρ: η ψυχή έρχεται στον Άδη χωρίς να κουβαλάει τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία της και την αγωγή της
(«Φαίδων»)
Ο μη δαρείς άνθρωπος ου παιδεύεται.
Ανθρώπων άρχειν
(λογοπαίγνιο, απαντώντας στην ερώτηση με τι ασχολείται)
Παιδεία ευτυχούσι μεν εστί κόσμος, ατυχούσι δε καταφύγιον.
μτφρ: η μόρφωση είναι στολίδι γι’ αυτούς που ευτυχούν και καταφύγιο γι’ αυτούς που δυστυχούν.
Παιδεία τοις μεν νέοις σωφροσύνη, τοις δε πένησι πλούτος, τοις δε πλουσίοις κόσμος.

Μαθημάτων αναγκαιότατον τα κακά απομαθείν.
μτφρ: το πιο αναγκαίο μάθημα είναι τα ξεμάθεις τα κακά
Της παιδείας την μεν ρίζαν είναι πικράν τον δε καρπόν γλυκύν.
Όμηρος την Ελλάδα επεπαιδεύκει.
Βακτήρια εστί παιδεία βίου.
μτφρ: Η μόρφωση είναι στήριγμα της ζωής
Όστις νέος ων μουσών αμελεί, τον τε παρελθόντα απόλωλε χρόνον και τον μέλλοντα τέθνηκε.

Το αποδημείν εί αρίστη παιδεία.
Ανώνυμος
Βίων την παιδείαν έλεγεν ιερόν άσυλον.

Αι άρισται δοκούσαι είναι φύσεις μάλιστα παιδείας δέονται.
μτφρ: εκείνοι που φαίνονται ότι εκ φύσεως είναι άριστοι, χρειάζονται περισσότερο από τους άλλους την παιδεία

Δοκεί η παιδεία και τούτο πάντες ομολογούσιν, ημερούν τας ψυχάς αφαιρούσα το θηριώδες και άγνωμον.
Ο πηλός αν μη δαρή, κέραμος ου γίγνεται.
Αρχαιοελληνική παροιμία

 Εκκλησιαστικά Ρητά
Παιδεία μόνη των κτημάτων αναφαίρετον και ζώντι και τελευτήσαντι παραμένουσα.
Και γαρ άτοπον την μεν οικίαν μηδέποτε ανέχεσθαι εν εσπέρα χωρὶς λύχνον και φωτός οράν, την δε ψυχήν έρημον διδασκαλίας οράν;
 Αφορισμοί
Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή.
Σ’ αυτόν τον τόπο όπου όλοι είμαστε τόσο τραγικά αυτοδίδακτοι…
Το σχολείο μας προετοιμάζει για τη ζωή σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει.
Η εκπαίδευση είναι θαυμάσιο πράγμα. Αλλά καλό είναι να θυμόμαστε ότι τίποτε από όσα αξίζει να γνωρίζουμε δεν μπορεί να διδαχθεί.
Χωρίς ελληνομάθεια δεν υπάρχει παιδεία.
Οι άνθρωποι γεννιούνται αμόρφωτοι, όχι ηλίθιοι. Γίνονται ηλίθιοι με την εκπαίδευση.
Δώσε στον άνθρωπο ένα ψάρι και θα τον χορτάσεις μια φορά. Μάθε τον να πιάνει ψάρια και θα είναι χορτασμένος σε όλη του τη ζωή.
Ένας μορφωμένος ηλίθιος είναι πιο ηλίθιος από έναν αμόρφωτο ηλίθιο.
Ο πραγματικά σοφός δάσκαλος δεν είναι αυτός που σε σπρώχνει μέσα στον οίκο της σοφίας, αλλά αυτός που σε οδηγεί στο κατώφλι του μυαλού σου.
Αν σκέφτεσαι για ένα χρόνο, φύτεψε ένα σπόρο. Αν σκέφτεσαι για δέκα χρόνια φύτεψε, ένα δέντρο. Αν σκέφτεσαι για 100 χρόνια, δίδαξε ανθρώπους.
Ο κριτικός οφείλει να εκπαιδεύει το κοινό. Ο καλλιτέχνης οφείλει να εκπαιδεύει τον κριτικό.
Η εκπαίδευση είναι ένα όπλο, οι συνέπειες του οποίου εξαρτώνται από το ποιος το κρατά στα χέρια του και σε ποιόν το έχει στραμμένο.
Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει.
Ποτέ δεν αρίστευσα στο πανεπιστήμιο, αλλά σήμερα οι αριστεύσαντες στα πανεπιστήμια είναι υπάλληλοί μου.
Δεν επέτρεψα ποτέ στο σχολείο να αναμειχθεί στην εκπαίδευσή μου.
Πολύ φοβούμεθα ότι οι ημέτεροι καθηγηταί καθιστώσι την κλασσικήν αρχαιότητα ενδιαφέρουσαν και αγαπητήν, όσω και οι παπάδες την ορθόδοξον θρησκείαν.
Μαθαίνουμε . . .
10% αυτών που διαβάζουμε
20% αυτών που ακούμε
30% αυτών που βλέπουμε
50% αυτών που βλέπουμε και ακούμε
70% αυτών που συζητούμε
80% αυτών που βιώνουμε
95% αυτών που διδάσκουμε στους άλλους”

Το μυαλό ενός έξυπνου ανθρώπου είναι σαν μυδραλιοβόλο: Είναι ένα καλό όπλο, αλλά είναι άχρηστο χωρίς πυρομαχικά, δηλαδή γνώσεις και παιδεία.
Μια επένδυση στη μόρφωση αποδίδει τον καλύτερο τόκο.
Παιδεία είναι αυτό που επιβιώνει όταν όλα όσα έχουν μαθευτεί ξεχνιούνται.
Τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται πώς να σκέφτονται, όχι τι να σκέφτονται.
Όσο πιο έξυπνος είσαι τόσο πιο πολλά πρέπει να μάθεις.
Ο ιδανικός χρόνος για να αρχίσει η διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός παιδιού είναι εκατό χρόνια πριν τη γέννησή του.
Η εκπαίδευση δεν είναι το γέμισμα ενός κουβά, αλλά το άναμμα μιας φλόγας.
Τα παιδιά χρειάζονται περισσότερα πρότυπα παρά κριτικές.
Οι περισσότεροι από εμάς καταλήγουμε με όχι παραπάνω από πέντε-έξι ανθρώπους που θα μας θυμούνται. Οι δάσκαλοι έχουν χιλιάδες ανθρώπους που θα τους θυμούνται για όλη τους τη ζωή.
Ενώ τα περισσότερα παιδιά είναι έξυπνα, οι περισσότεροι ενήλικες είναι κουτοί. Άρα κάτι πρέπει να μην πάει καλά στην εκπαίδευση.
Οι αναλφάβητοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι εκείνοι που δεν ξέρουν γραφή και ανάγνωση, αλλά εκείνοι που δεν μπορούν να μάθουν, να ξεμάθουν και να ξαναμάθουν.
Η φυσική ικανότητα χωρίς παιδεία έχει ανυψώσει προς τη δόξα και την αρετή περισσότερους ανθρώπους, απ’ ό,τι η παιδεία χωρίς φυσική ικανότητα.
Υπάρχουν άνθρωποι τους οποίους η γνώση των λατινικών δεν τους εμποδίζει να είναι ζώα.
Όλες οι προσπάθειες στην διαπαιδαγώγηση θα είναι μάταιες, μέχρι να μάθετε τα παιδιά ν’ αγαπούν τα πουλιά, τα λιβάδια και τα λουλούδια.
Ανώνυμος
Όπως το έδαφος, όσο και αν είναι γόνιμο, αδυνατεί να παράγει κάτι δίχως καλλιέργεια, έτσι και ο νους του ανθρώπου: δίχως την εκπαίδευση αδυνατεί να δώσει τους αναμενόμενους καρπούς.
Εκπαίδευση είναι η βαθμιαία ανακάλυψη της άγνοιάς μας.
Η αποστολή του σύγχρονου εκπαιδευτικού δεν είναι να εκχερσώνει ζούγκλες, αλλά να αρδεύει ερήμους.
Ο πλούτος χωρίς παιδείαν και αρετήν τόσον είναι μακράν από το να στολίζη τον έχοντα, ώστε και κάμνει φανερωτέραν αυτού τη γυμνότητα.
Πρέπει να εγκαταλείψουμε την ιδέα ότι η εκπαίδευση αφορά μόνο τους νέους. Πώς είναι δυνατό, αφού τα μισά πράγματα που ξέρει κάποιος στα 20 του δεν είναι αλήθεια πια στα 40 του και τα μισά πράγματα που ξέρει στα 40 του δεν είχαν ανακαλυφθεί όταν ήταν 20;
Ενώ προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά μας τα πάντα γύρω από τη ζωή, τα παιδιά μας μαθαίνουν τι είναι η ζωή.
Ο κυριότερος στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι η γνώση, αλλά η δράση.
Υπήρξα ο μαθητής του εαυτού μου και ο δάσκαλος του εαυτού μου. Και υπήρξα καλός μαθητής αλλά κακός δάσκαλος.

Νομίζω πως δεν πρέπει να επιδεικνύει κανείς την παιδεία του ούτε τους μυς του. Η παιδεία πρέπει να κρύβεται μέσα στις φράσεις σαν γέμισμα, όπως οι μύες κάτω από τα ρούχα.
Το να καταδικάζεις ένα μεγαλοφυή άνθρωπο στο κάτεργο του σχολείου, είναι σαν να ζεύουμε ένα άλογο κούρσας σε μαγγανοπήγαδο.
Στη Δύση, ο φοιτητής πηγαίνει στον καθηγητή. Στην Ανατολή, ο μαθητής πηγαίνει στο Δάσκαλο.
Το σχολείο θα σε βοηθήσει να τα βγάλεις πέρα. Η διά βίου αυτοδιδασκαλία θα σε βοηθήσει να κάνεις περιουσία.
Το παράδειγμα είναι πάντα πιο αποτελεσματικό από το δίδαγμα.
Μια βαθιά γνώση της Βίβλου αξίζει περισσότερο από πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
Η εκπαίδευση είναι ένας τρόπος ζωής και όχι προετοιμασία για ένα μελλοντικό τρόπο ζωής.
Τα πράγματα που διδάσκονται στα σχολεία και στα κολέγια δεν είναι εκπαίδευση, αλλά μέσα για την εκπαίδευση.
Καθηγητής είναι κάποιος που μιλάει στον ύπνο κάποιου άλλου.
Η μόρφωση βοηθάει κάποιον να πάψει να φοβάται παράξενες καταστάσεις.
Αν νομίζεις ότι η μόρφωση είναι ακριβή, δοκίμασε την άγνοια.
Η φτώχεια δεν μπορεί να είναι εμπόδιο για τη μόρφωση, και η μόρφωση πρέπει να είναι ένας τρόπος απόδρασης από τη φτώχεια.
Η διδασκαλία είναι κάτι περισσότερο από το να διανέμεις τη γνώση, είναι να εμπνέεις την αλλαγή.
Η μάθηση είναι κάτι περισσότερο από το να αποστηθίζεις δεδομένα, είναι να φτάνεις στην κατανόηση.

Δεν είναι σκόπιμο να αποκαλύψεις στο παιδί σου ότι οι μεγάλοι άντρες δεν είχαν ιδέα από άλγεβρα.
Ανώνυμος
Κάθε άνθρωπος που φτάνει πάνω από ένα συνηθισμένο επίπεδο, έχει λάβει δύο εκπαιδεύσεις: τη μία από τους δασκάλους του και την άλλη -πιο προσωπική και πιο σημαντική- από τον εαυτό του.
Θα μάθεις περισσότερα περπατώντας από τον Καναδά ως τη Γουατεμάλα από όσα θα μάθεις στη σχολή κινηματογράφου.
Ένας δάσκαλος, που προσπαθεί να διδάξει χωρίς να εμπνεύσει στον μαθητή την επιθυμία να μάθει, σφυρηλατεί ψυχρό σίδερο.
Δράξασθε παιδείας μήποτε οργισθεί Κύριος.
Παλαιά Διαθήκη, Ψαλμοί Β’ 12
Δίδαξέ τους πολιτική και πόλεμο, ώστε οι γιοι τους να μπορούν να σπουδάσουν ιατρική και μαθηματικά, για να δώσουν στα παιδιά τους την ευκαιρία να μελετήσουν ζωγραφική, μουσική και αρχιτεκτονική.
Αγωγή είναι αυτό που μένει όταν έχουμε ξεχάσει πια αυτά που μας έχουν διδάξει.
Έχουμε να κάνουμε με την καλύτερα εκπαιδευμένη γενιά στην ιστορία. Αλλά το μυαλό τους έχει βάλει τα καλά του χωρίς να έχει να πάει πουθενά.
Η δημιουργική δραστηριότητα μπορεί να περιγραφεί σαν ένα είδος εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπου ο δάσκαλος και ο μαθητής συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο.
Προσέξτε ένα μεγάλο σφάλμα της εκπαίδευσης: βάζουμε όλη την ευχαρίστηση στη μία πλευρά και όλη την πλήξη στην άλλη. Όλη την πλήξη στη μελέτη και όλη την ευχαρίστηση στην ψυχαγωγία.
Οι εφτά φροντίδες ενός δάσκαλου: 1)Υποστήριξη, 2) Ενθάρρυνση, 3) Προσεκτική ακρόαση, 4) Αποδοχή, 5) Εμπιστοσύνη. 6) Σεβασμός, 7) Επίλυση διαφορών.
Η εκπαίδευση σήμερα είναι, στο μεγαλύτερο μέρος, μνημειωδώς αναποτελεσματική. Συνήθως δίνουμε στους νέους κομμένα λουλούδια, όταν θα έπρεπε να τους μάθουμε να καλλιεργούν τα δικά τους φυτά.
Εκπαίδευση είναι να μαθαίνεις εκείνα που ποτέ δεν υποψιαζόσουν ότι αγνοούσες.
Διά να ευδοκιμήσει κανείς σε κάθε πράγμα, χρειάζεται ιδιαιτέρα ανατροφή, και μόνον για να πλουτίσει, δεν χρειάζεται ανατροφή καμία.
Τα εύφορα χωράφια παράγουν στείρα πνεύματα.
Η εκπαίδευση είναι η μέθοδος με την οποία κάποιος αποκτά υψηλοτέρου επιπέδου προκαταλήψεις.
Ο σκοπός της εκπαίδευσης είναι να αντικαταστήσει ένα άδειο μυαλό με ένα ανοιχτό μυαλό.
Ο αληθινός δάσκαλος υπερασπίζεται τους μαθητές του εναντίον της δικής του προσωπικής επιρροής.
Ο σκοπός της παιδείας είναι η γνώση όχι δεδομένων αλλά αξιών.
Οι μέθοδοι και οι τεχνικές δεν διδάσκονται. Τις μαθαίνει κανείς μόνος του, ψάχνοντας.
Συχνά σκέφτομαι πόσο ο κόσμος θα ήταν πιο εύκολο να κυβερνηθεί, αν ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι είχαν σπουδάσει στην Οξφόρδη.
Μεταξύ 18 και 20 χρονών η ζωή είναι σαν μια αγορά όπου κανείς δεν αγοράζει αξίες με λεφτά, αλλά με πράξεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αγοράζουν τίποτα.
Κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να δραπετεύει από τα πανεπιστήμια μας χωρίς να μάθει πόσο λίγα ξέρει.
Λυπάμαι πραγματικά τους αμόρφωτους ανθρώπους, σε μια βροχερή μέρα.
Αυτός που θέλει να φτάσει στην ανθρώπινη τελειότητα πρέπει πρώτα να σπουδάσει Λογική, μετά τα διάφορα είδη Μαθηματικών, μετά Φυσική και, τέλος, Μεταφυσική.
Στο μόνο πράγμα που ήμουν καλή ήταν να κερδίζω υποτροφίες και βραβεία. Και αυτή η εποχή πλησίαζε στο τέλος της.
Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς μέχρι να μάθεις. Μετά όταν μάθεις καλύτερα, καν’ το καλύτερα.
Ο τελικός σκοπός της εκπαίδευσης είναι να μετατρέψει τους καθρέφτες σε παράθυρα.
Όλοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα.
«Τα Δίκαια του Ανθρώπου», άρθρο 22
Όταν ο μαθητής είναι έτοιμος, ο δάσκαλος θα εμφανιστεί!
από τη διδασκαλία Ζεν1
Ένας αυτοδίδακτος συνήθως έχει κακό δάσκαλο και ακόμα χειρότερο μαθητή.
Το ερώτημα για το παιδί δεν είναι «θέλω να είμαι καλός;», αλλά «σε ποιόν θέλω να μοιάσω;»
Η αποτελεσματική διδασκαλία μπορεί να είναι η πιο δύσκολη δουλειά που υπάρχει.
Ψάξε τριγύρω να βρεις ένα μέρος να φυτέψεις μερικούς σπόρους.
Αυτός που είναι αυτοδίδακτος είχε έναν ανόητο δάσκαλο.
Τα πανεπιστήμια είναι οι καθεδρικοί ναοί της σύγχρονης εποχής. Δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους με ωφελιμιστικά κριτήρια.
Ένας από τους λόγους που οι άνθρωποι σταματούν να μαθαίνουν, είναι ότι γίνονται όλο και πιο απρόθυμοι να ρισκάρουν να αποτύχουν.
 Ευφυολογήματα
Ακαδημία:(1) Αρχαίο σχολείο όπου εδιδάσκοντο η ηθική και η φιλοσοφία (2) Σύγχρονο σχολείο όπου διδάσκεται το ποδόσφαιρο.
Ήμουν ένα σεμνό, καλόκαρδο αγόρι. Ήταν η Οξφόρδη που μ’ έκανε ανυπόφορο.

 Κινηματογραφικές Ατάκες
Εξι χρόνια στο Δημοτικό και έξι στο Γυμνάσιο, δώδεκα, και έξι χρόνια στο Πολυτεχνείο, δεκαοχτώ. Εξι χρόνια στο Λονδίνο, είκοσι τέσσερα, και έξι χρόνια μέχρι να πάω σχολείο, τριάντα. Μέχρι τα τριάντα έξι που είμαι, τα άλλα έξι που πήγανε;
Ο Κώστας Τσάκωνας στο «Μάθε Παιδί μου Γράμματα» του Θ.Μαραγκού (1981)

 Θυμόσοφες Ρήσεις
-«Δάσκαλε, δείξε μου το δρόμο»
- «Είναι στα πόδια σου»

Ανώνυμο
Η επανάληψις είναι μήτηρ της μαθήσεως.
Ανώνυμος
 Παροιμίες
Καλά είναι τα γράμματα, μα να ‘χει νου και γνώση.
Ελληνική Παροιμία
Μικρόν κώλο δεν έδειρες, μέγαν μη φοβερίζεις.
Ελληνική Παροιμία
Μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις.
Ελληνική παροιμία
Δε με θλίβει που πεθαίνω, μα που όσο ζω μαθαίνω.
Ελληνική Παροιμία
Αν δε σε κλάσει ο μάστορης, δε γίνεσαι τεχνίτης.
Ελληνική Παροιμία
Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο.
Ελληνική παροιμία
Τώρα στα γεράματα, μάθε γέρο γράμματα.
Ελληνική παροιμία 
Ό,τι μικρομάθαινες, δεν το γεροντάφηνες.
Ελληνική παροιμία 
Μαθαίνει την τέχνη στου κασιδιάρη το κεφάλι.
Ελληνική παροιμία 
 Ξένες Παροιμίες
Όταν εκπαιδεύεις ένα αγόρι, μορφώνεις ένα αγόρι. Όταν εκπαιδεύεις ένα κορίτσι, μορφώνεις μια ολόκληρη γενιά.
Ινδική παροιμία

Χρειάζονται τρεις γενιές για να βγει ένας τζέντλεμαν.
Αγγλική παροιμία
Πρέπει να μάθουμε να περπατάμε προτού μπορέσουμε να τρέξουμε.
Αγγλική παροιμία
Χρειάζεται ένα ολόκληρο χωριό για να ανατραφεί ένα παιδί.
Αφρικανική παροιμία

Δεν μπορείς να μάθεις καινούργια κόλπα σ’ ένα γέρικο σκυλί.
Αγγλική παροιιμία


Πηγή : http://www.gnomikologikon.gr/  Ανακτήθηκε στις 25/1/2014  από  http://www.gnomikologikon.gr/